Etymologiadata:imsm:lanci
Ulkoasu
*lanci
Vastineet:
mksm. *lanci < kksm. *lanti < vksm. *lamtǝ̑ (P.K.)
SSA:n sana-artikkeli
lansi (Finno n. 1580 »heluetin alho lansa» ? ’syvänne’; ei murretiet.), lanto, lantea (eri tahoilla murt., et. Kaakk- ja KSm) ’alava, kostea maastokohta / (kleinere) feuchte Senke’, lansi-, lantovesi (PESatak ja ymp.) ’seisova, peittävä vesi (esim. pellolla)’, lantto (et. PSm) ’notkelma, lammikko’, lanttua (PESatak LUus EHäme, osin VarsSm) ’kaatua, tuupertua’, ks. erikseen lannas, lannistaa
~ ka lantto ’notko; alava, matala, viettävä’ | vi laas (g. laane) ’kosteapohjainen tiheä lehto; korpi’, E land (g. lanno) ’lammikko’ | li lɔ̄ńtš ’metsäinen alanko, korpi’, land ’lammikko’ (sm > lpN laddo (R In) ’lammikko’)
~ ka lantto ’notko; alava, matala, viettävä’ | vi laas (g. laane) ’kosteapohjainen tiheä lehto; korpi’, E land (g. lanno) ’lammikko’ | li lɔ̄ńtš ’metsäinen alanko, korpi’, land ’lammikko’ (sm > lpN laddo (R In) ’lammikko’)
= ? lpN luowˈdet (E U Pi Lu In Ko Kld) ’heittäytyä makuulle (poro ajon aikana)’ | ? md lańd́ams ’istuutua, kyyristyä’ | tšerL landaka ’pieni alanko, notko, alava paikka (metsässä)’ | votj lud ’niitty, pelto, uhrilehto’ | syrj lud ’laidun, niitty’ || ? samJr lamdo ’alhainen, matala’ | ? Jn loddu ’matala’ | ? slk lamdĭ id.; sam sanat kuuluvat ainakin keskenään yhteen; lp ja md viittaavat siihen, että sanojen taustalla voi olla vanha verbinomini ’matala; notko; kaatua, lyyhistyä’. — Sm-votj-syrj sanaa on pidetty myös ieur lainana (< ieur/esigerm *londʰo- t. lomdʰo-, vrt. (vk)germ *landa-, goot mn nr jne. land ’maa’).
Lähdekirjallisuus:
- Wiedemann 1859 BP 16 235 (sm ~ vi li)
- Anderson 1893 Wandl 71 (+ lp laddo md)
- Setälä 1896 SUSA 14:3 25 (+ lp luowˈdet)
- Wichmann 1901 WotjChr 80 (+ votj syrj)
- Setälä 1912–14 FUFA 12 77 (+ samJr slk)
- Paasonen 1917 Beiträge 37 (+ samJn)
- Wichmann 1913–18 SUSA 30:6 12 (+ tšer)
- FUV 1955 31
- SKES 1958 275
- Janhunen 1977 SamWsch 81
- UEW 1988 235–36
- Sammallahti 1988 UrLang 552 (sm ~ votj syrj)
- Koivulehto STEP 1992–93 185 (< ieur/esigerm)
|- | Koivulehto 2000 JIEStM: 29–30 | x || || || | Puolesta | Kie *o → sgr *o levikiltään läntisissä lainoissa lansi (< *lonta / *lomta), pohtaa, porsas, saa[P] gutna 'tuhka' (< *kone) ja čuorpmas 'rae'