Etymologiadata:imsm:rinta
Ulkoasu
*rinta
Vastineet:
mksm. *rinta < kksm. *rinta < vksm. *rïnta (P.K.)
SSA:n sana-artikkeli
rinta (Agr; yl.) ’Brust’, merk. murt. mm. ’esineiden tms. etuosa t. -pinta; rinne; reuna; nuotan rintaverkko’, adv. rinnan, rinnakkain, rinnalla, johd. rinnakkainen, rinnastaa (Setälä 1880), rintama (1865), rinnus, rinnustin ’hihna, jolla länkien alapäät valjastettaessa vedetään yhteen’, ks. erikseen rinne
~ ink rinta ’rinta; rinne’, rinnus ’hevosen längissä oleva rintahihna’ | ka rinta ’rinta; vaatteen rintaosa; rintaverkko; rinne; reuna; kylki’, rinnus, rinnuin ’rinnustin’ | ly rind(e̮) ’rinta; rintamus; nuotan rintaverkko’, rinduz ’rinnustin’ | ve rind ’rinta’, rinduz ’rinnustin’ | va rinta ’rinta’, rinnuz ’rinnustin’ | vi rind (g. rinna) ’rinta; (murt.) ulkonema, rinne’, rinnastada ’rinnastaa’, rinnus ’rinnustin’ | li rīnda ’rinta; etupinta, -osa; rivi’, rīndəks ’verkon perä t. verkon perässä oleva nuora, jolla verkot sidotaan yhteen’
~ ink rinta ’rinta; rinne’, rinnus ’hevosen längissä oleva rintahihna’ | ka rinta ’rinta; vaatteen rintaosa; rintaverkko; rinne; reuna; kylki’, rinnus, rinnuin ’rinnustin’ | ly rind(e̮) ’rinta; rintamus; nuotan rintaverkko’, rinduz ’rinnustin’ | ve rind ’rinta’, rinduz ’rinnustin’ | va rinta ’rinta’, rinnuz ’rinnustin’ | vi rind (g. rinna) ’rinta; (murt.) ulkonema, rinne’, rinnastada ’rinnastaa’, rinnus ’rinnustin’ | li rīnda ’rinta; etupinta, -osa; rivi’, rīndəks ’verkon perä t. verkon perässä oleva nuora, jolla verkot sidotaan yhteen’
= lpN râdˈde (E Lu In Ko Kld T) ’rinta; (Ko myös) nuotan rintaverkko’.
Sanalle esitetty germ alkuperä (< germ *strinða-: mn strind ’reuna, sivu; maa’, nn strind ’suikale; puolikas; juova, rivi; reuna; virran vuolain kohta’) on epävarma. Vrt. myös rynnäs.
Lähdekirjallisuus:
- Lindahl & Öhrling 1780 LL 367 (sm ~ lpR radde ’reuna, sivu’)
- Ganander 1787 NFL 2 483a (sm ~ vi)
- Porthan 1789 OS 4 138 (sm vi lp ’rinta’)
- Sjögren 1849 MélR 1 24 (+ li)
- Ahlqvist 1856 WotGr 148 (+ va)
- Ahlqvist 1859 Anteckn 102 (+ ve)
- Wiklund 1912 MO 5 238 (< mn), 240 (+ ka)
- Setälä 1912–13 FUF 13 440 (? < mn)
- Kalima 1915 OLR 201 (+ ly; ven murt. < ka)
- Karsten 1915 GFL 136 (< germ)
- SKES 1962 803–04 (ims ? < germ; jos näin, niin lp < ims; lpN ridˈdo (In Ko Kld T) ’ranta’ < ksk)