Etymologiadata:imsm:lapci
Ulkoasu
*lapci
Vastineet:
mksm. *lapci < kksm. *lapci < vksm. *lëpćǝ̑ (P.K.)
SSA:n sana-artikkeli
lapsi (Agr; yl.) ’Kind’, johd. lapsekas, lapsellinen, lapseton, lapsonen, lapsukainen, lapsuus
~ ink laps ’lapsi’, lapsukkain ’lapsukainen’, lapsus ’lapsuus’ | ka lapsi ’lapsi; tyttö; poikanen, pentu’, lapselline ’lapsellinen; jolla on lapsia’, lapsukkaine, lapsut ’pieni lapsi’, lapsus ’lapsuus; lapsekkuus, lapsellisuus; lapsellinen’ | ly lapš ’lapsi’, lapsestada ’olla lapsena, lapsellinen’, lapsestusaig ’lapsuus’ | ve lapś, lapsut ’lapsi, lapsukainen’ | va lahsi ’lapsi’, lahsetū ’lapseton’ | vi laps, E lats ’lapsi’, lapsukene ’lapsukainen’, lapselik, lapseline ’jolla on lapsia’ | li läpš (g. laps, mon. lapst) ’lapsi’.
~ ink laps ’lapsi’, lapsukkain ’lapsukainen’, lapsus ’lapsuus’ | ka lapsi ’lapsi; tyttö; poikanen, pentu’, lapselline ’lapsellinen; jolla on lapsia’, lapsukkaine, lapsut ’pieni lapsi’, lapsus ’lapsuus; lapsekkuus, lapsellisuus; lapsellinen’ | ly lapš ’lapsi’, lapsestada ’olla lapsena, lapsellinen’, lapsestusaig ’lapsuus’ | ve lapś, lapsut ’lapsi, lapsukainen’ | va lahsi ’lapsi’, lahsetū ’lapseton’ | vi laps, E lats ’lapsi’, lapsukene ’lapsukainen’, lapselik, lapseline ’jolla on lapsia’ | li läpš (g. laps, mon. lapst) ’lapsi’.
Kuuluu todennäk. seur. sanojen yhteyteen: mdE lavś, M lavks ’kehto’ | tšerL lü̆pš, I lepš ’id., lapsen kantokori’ || samJr jebts | Jn litšo | T lāpsə | slk t́ops | Km t́epsü̆ ’kehto’. Ainakin sm sanaan usein yhdistetty samT lāpsaka ’lapsi’ on johd. tästä lāpsə sanasta; ims kielissä merk:n siirros ’kehto’ > ’lapsi’ on tapahtunut ilman johtamista.
Lähdekirjallisuus:
- Ganander 1787 NFL 2 25a (sm ~ vi)
- Sjögren 1849 MélR 1 187 (+ li)
- Ahlqvist 1856 WotGr 134 (+ va)
- Ahlqvist 1859 Anteckn 92 (+ ve)
- Setälä 1890–91 ÄH 195–96 (+ ka)
- Paasonen 1917 Beiträge 247–48 (md tšer ~ sam, sm ~ samT lāpsaka)
- Nirvi 1952 Suomi 106:1 39 (+ ly)
- FUV 1955 31 (sm ~ samT)
- SKES 1958 277
- Häkkinen 1987 ES 144
- UEW 1988 260 (md tšer sam, ei sm:a)
- Kulonen Vir 1988 290 (ims ~ md tšer sam)