Etymologiadata:imsm:kümmen
Ulkoasu
*kümmen
Vastineet:
- Suomi: kymmen
- Karjala: kymmen
- Vepsä: kümne
- Vatja: tšümmee
- Pohjoisviro: kümme
- Eteläviro: kümme
- Liivi: kim
mksm. *kümmen < kksm. *kümmen < vksm. *kümmǝ-nǝ (P.K.)
SSA:n sana-artikkeli
kymmenen (Agr; yl.) ’10’, aik. kymmen, johd. kymmenes, kymmenykset ’vero’, kymmenikkö esim. ’kuhilas, jossa on 10 lyhdettä’, kymppi ’kymmen, kymmenikkö; kymmenmies, alempi työnjohtaja (uittotöissä); kymmenmarkkanen’
~ ink kümme, kümmenän, kümmen(ä) ’10’, kümmenǟs ’10:s’ | ka kymmen ’kymmen; kymmenkunta, vuosikymmen; kymmenysmiehen toimipiiri’, kymmen(en) ’10; suuri määrä’, kymmenes ’10:s; kymmenesosa’, kymmenikkö ’kymmenen yksikköä sisältävä kokonaisuus’, kymmenine ’kymmenkunta; 10 ruplan raha’ | ly kümmene, kümńe, küme ’10’ | ve kümńe, küme, kime ’10’, kümeńik ’kymmenruplanen’ | va tšümmē ’10’, tšümmenikko ’kymmensilmä (kortti)’ | vi kümme (g. kümne) ’10’, kümnes (g. kümnenda, Wied kümnema) ’10:s’, kümnis (g. -e) ’kymmenys (vero)’, murt. kümnus, kümnüs, kümnes id. | li kim, küm ’10’, kimgən, kümgən ’kymmenkunta’
~ ink kümme, kümmenän, kümmen(ä) ’10’, kümmenǟs ’10:s’ | ka kymmen ’kymmen; kymmenkunta, vuosikymmen; kymmenysmiehen toimipiiri’, kymmen(en) ’10; suuri määrä’, kymmenes ’10:s; kymmenesosa’, kymmenikkö ’kymmenen yksikköä sisältävä kokonaisuus’, kymmenine ’kymmenkunta; 10 ruplan raha’ | ly kümmene, kümńe, küme ’10’ | ve kümńe, küme, kime ’10’, kümeńik ’kymmenruplanen’ | va tšümmē ’10’, tšümmenikko ’kymmensilmä (kortti)’ | vi kümme (g. kümne) ’10’, kümnes (g. kümnenda, Wied kümnema) ’10:s’, kümnis (g. -e) ’kymmenys (vero)’, murt. kümnus, kümnüs, kümnes id. | li kim, küm ’10’, kimgən, kümgən ’kymmenkunta’
= mdE kemeń, M keməń ’10’.
Lähdekirjallisuus:
- Wexionius 1650 Epitome 3:10 (sm ~ vi)
- Strahlenberg 1730 NOstT taulukko (+ md)
- Gadebusch 1785 LivlG (+ va)
- Hunfalvy 1864 Reg 262 (+ li)
- Setälä 1890–91 ÄH 401–02 (+ ka ve)
- SKES 1958 254–55 (+ ly)
- Sköld 1985 StHS 4 97–106
- Häkkinen 1987 ES 133
- UEW 1988 679